Olifantsgras tijdlijn
Olifantsgras (miscanthus) is een snelgroeiend meerjarig gewas met betrouwbaar rendement en heel veel koolstofopslag in gewas en bodem. Samen met partners Miscancell en NLgroen ontwikelden wij in ons Project Olifantsgras een model voor carbon credits voor de teelt van dit gewas.
Jaar 1
Vóór de aanplant
Zware kleigrond kan voorbereid worden door vóór de winter onkruid te verwijderen en te ploegen. Lichte gronden kunnen enkele dagen voor de aanplant geploegd, geëgd, gefreesd of gespit worden, net als voor bijv. maïsteelt.
April en mei
De teelt wordt aangevat door de aanplant van wortelstokken (rizomen). Dit gebeurt gewoonlijk handmatig, met 4 werkers achterop een aardappelpootmachine. De aanplant gebeurt gewoonlijk in april-mei. Eventueel is planten in juni ook te overwegen, als gras en onkruid over hun groeispurt heen zijn.
Na de aanplant
Onkruid wieden en (eventueel) beregenen
De jonge wortelstokken zijn in deze fase nog kwetsbaar voor onkruiddruk. Om hieraan tegemoet te komen, is het uitermate belangrijk om de onkruidgroei zo snel mogelijk te stuiten. Dat kan op biologische manier, o.a. met een schoffelmachine, wiedeg of zelfs begrazing door schapen. Chemische onkruidbestrijding kan ook: een typisch maïsherbicide is hiervoor gewoonlijk geschikt.
Als er geen neerslag valt kort na de aanplant, is het ook heel belangrijk om snel te beregenen. Als de rizomen uitdrogen, zullen ze niet opkomen!
Najaar
Indrogen plant
De plant groeit door tot de herfst, waarna ze langzaam afsterft en indroogt tot het volgende voorjaar. Hierbij zakken de minerale voedingsstoffen en het vocht terug naar de bodem. Uiteindelijk blijft het volgende voorjaar enkel de droge stengel over, waarvan de vezels ideaal zijn voor een toepassing als o.a. papiervervanger of grondstof voor bio-based bouwen.
Jaar 2
April: Niet oogsten of maaien
De plant is, naar onze mening, op dit moment nog niet de moeite waard om te oogsten. Er kan voor gekozen worden om helemaal niets te doen, ofwel om de plant te maaien om onkruid te wieden of om de gewasresten als ‘groene mest’ te gebruiken. Als de planten worden afgemaaid, stoelen deze ook beter uit. Maaien gebeurt best op ongeveer 60 cm om te zorgen dat er groen blad aan blijft zitten.
Als er gemaaid wordt, kan vlak erna bemesting overwogen worden, maar dit is niet noodzakelijk. Hetzelfde geldt de volgende jaren: olifantsgras groeit prima zonder bemesting, maar het kan geen kwaad. Alleen is het enkel mogelijk om te bemesten vlak na het hakselen, omdat het perceel snel dicht groeit en omwille van het risico dat anders nieuwe uitlopers stuk worden gereden.
Jaar 3
April: Eerste oogst
Vanaf nu, 24 maand na aanplant, kan er voor het eerst worden geoogst. Omdat de plant nog niet volgroeid is, is de oogst in dit jaar ongeveer de helft (mogelijk iets meer) ten opzichte van een volwassen gewas.
Gewoonlijk verloopt de oogst in 2 fasen: eerst komt een maaimachine het gewas maaien. Vervolgens worden de balen samengeperst voor transport. Afhankelijk van de toepassing wordt er wel of niet gehakseld.
Jaar 4
April: Tweede oogst
Het olifantsgras is volgroeid. Vanaf nu, 36 maand na aanplant, levert de plant een betrouwbare oogst op gedurende minstens 25 jaar. De opbrengst zal variëren in functie van o.a. het bodemtype, maar bij een gezond gewas is 15 ton droge stof vrijwel een garantie in Nederland.